साबुदाना, जसलाई तपाईं उपवास वा व्रतको खाना भन्न सक्नुहुन्छ । पौष्टिक तत्वले भरिपूर्ण साबुदाना खीर, खिचडी र टिक्की बनाउन प्रयोग गरिन्छ । जसलाई उपवास भन्दा अन्य समयमा पकाएर पनि रमाइलो गर्न सकिन्छ । यसले पाचन प्रणालीलाई बलियो बनाउँछ।

कार्बोहाइड्रेट स्टार्चको रूपमा ठूलो मात्रामा पाइन्छ, जसले शरीरलाई तुरुन्त ऊर्जा दिन्छ र त्यसैले उपवासको समयमा साबुदानाको सेवन गर्न सिफारिस गरिन्छ। साबुदानाबाट बनेको सुप, खिचडी, स्मूदी र खीरले दिनभर उपवास बसेपछि प्रशस्त ऊर्जा दिन्छ। हामी तपाईलाई व्रतको समयमा साबुदाना खानुका पाँच फाइदाहरूबारे बताउन गइरहेका छौं :

शरीरमा उर्जा र जोश कायम रहनेछ

हाम्रो शरीरलाई दैनिक कार्य गर्न ग्लुकोज चाहिन्छ, तर घण्टौं उपवास बस्दा रगतमा चिनीको मात्रा कम हुन्छ, जसले शरीरमा कमजोरी निम्त्याउँछ। कहिलेकाहीँ व्यक्तिलाई चक्कर लाग्न थाल्छ वा बेहोस पनि हुन सक्छ।

यस्तो अवस्थामा, तपाईले आफ्नो उपवासको आहारमा साबुदाना समावेश गर्न सक्नुहुन्छ, जसले तपाईलाई ऊर्जा प्रदान गर्न मद्दत गर्दछ। यस बाहेक साबुदानामा प्रोटिन र फ्याटको मात्रा कम हुन्छ, जसले गर्दा पचाउन सजिलो हुन्छ ।
पाचन र डिटक्सिफिकेशनमा मद्दत गर्दछ ।

साबुदानामा प्रशस्त मात्रामा फाइबर हुन्छ, जसले पाचन प्रणालीलाई सुधार गर्छ र कब्जियत जस्ता समस्यालाई हटाउँछ । यसबाहेक यसमा प्रोबायोटिक प्रतिरोधी स्टार्च हुन्छ, जसका कारण पेटमा खाना पचाउने ब्याक्टेरिया बढ्छ। फाइबर युक्त आहारको उपभोगले पेटको माइक्रोबायोमलाई स्वस्थ राख्छ ।

हड्डीका लागि फाइदाजनक हुन्छ

ओस्टियोपोरोसिस हड्डीको सामान्य समस्या हो, जसमा हड्डी कमजोर हुन्छ र भाँच्ने सम्भावना बढ्छ । यो क्याल्सियमको कमीको कारण हुन्छ । साबुदानामा प्रचुर मात्रामा क्याल्सियम र म्याग्नेसियम हुन्छ, जसले हड्डीलाई मजबुत बनाउँछ । ९० प्रतिशत हड्डी क्याल्सियमले बनेको हुन्छ ।

म्याग्नेसियमले शरीरमा क्याल्सियम अवशोषित गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। यसरी सही मात्रामा साबुदानाको सेवनले ओस्टियोपोरोसिस र हड्डीको अन्य समस्याबाट बचाउँछ ।

प्रतिरक्षा बलियो बनाउँछ

भिटामिन सी एक एन्टिअक्सिडेन्ट हो, जसले प्रतिरक्षा प्रणालीलाई बलियो बनाउँछ । साबुदानामा भिटामिन सी प्रचुर मात्रामा पाइन्छ । यसले शरीरमा रहेको फ्री रेडिकललाई बेअसर गर्छ, जसले शरीरका कोशिकाहरूलाई क्षति पु¥याउँछ र धेरै रोगहरू निम्त्याउँछ ।

यसबाहेक, भिटामिन सी सेतो रक्त कोशिकाहरूको लागि पनि धेरै महत्त्वपूर्ण छ, जसले शरीरमा संक्रमण फैलाउने भाइरस र ब्याक्टेरियासँग लड्छ । कहिलेकाहीँ शरीरको रोग प्रतिरोधी क्षमता बढाउन धेरै महत्त्वपूर्ण हुन्छ, यस्तो बेला तपाईंले आफ्नो आहारमा साबुदाना समावेश गर्नुपर्छ ।

वजन नियन्त्रण

साबुदानामा कार्बोहाइड्रेट प्रशस्त हुन्छ, तर यसमा ग्लुटेन हुँदैन। यसका साथै यसमा फ्याट र प्रोटिन पनि कम हुन्छ । यस्तो अवस्थामा तौल नियन्त्रणका लागि यो राम्रो आहार हो ।

ग्लुटेन मन नपर्नेहरूका लागि यो ऊर्जा र कार्बोहाइड्रेटले भरिपूर्ण राम्रो आहार हो। यसका साथै यसमा फाइबरको मात्रा बढी हुने भएकाले लामो समयसम्म पेट भरिएको महसुस हुन्छ र व्रत बस्दा बारम्बार भोक लाग्दैन । त्यसैले आवश्यकताभन्दा बढी खानु हुँदैन ।

साबुदाना क्याल्सियम, कार्बोहाइड्रेट र म्याग्नेसियमको राम्रो स्रोत हो। ऊर्जा प्रदान गर्नुका साथै यसले पाचनमा मद्दत गर्छ र रोग प्रतिरोधात्मक क्षमतालाई बलियो बनाउँछ। यसको सेवनले व्रत बस्दा बारम्बार भोक लाग्दैन । तर याद गर्नुहोस् कि धेरै मात्रामा कुनै पनि खानेकुरा कहिल्यै फाइदाजनक हुँदैन। तर, साबुदानाले भिटामिन र मिनरल्स दिन सक्दैन भन्ने कुरामा ध्यान दिनुहोस्, त्यसैले यसलाई तरकारी वा दूधसँग सेवन गर्नुहोस्।

नोटस् यो लेख पोषणविद्को भनाइमा आधारित छ ।